Wednesday, September 30, 2009

पिकली पानं नाही, पिकली फळं


वृद्ध माणसांना पिकलं पान म्हणतात. मला वाटत की, आपण त्यांना पिकलं फळ का नाही म्हणत?

आपल्या पाठीशी कुणाचे तरी आशीर्वाद आहेत, ही भावना जितकी आत्मविश्वास देणारी आहे तितकीच आपल्या आशीर्वादाची कुणालातरी कदर आहे ही भावना सुखावणारी आहे. आई जेव्हा आजीला विचारते, 'हे करंजीचं सारण झालं की, अजून थोडं होऊ देऊ? तेंव्हा उत्तर देतांना आजीच्या चेहरा व त्यावरचं समाधान बघण्यासारखं व अवर्णनीय असतं.
आपल्या अनुभवांची शिदोरी पुढच्या पिढीला उपयोगी पड़ते आहे ही भावना खरच समाधानी देणारी असणार आहे…

मागच्या आणि पुढच्या पिढीतली मतांतरे, घर्षण अटल आहे. पण दोन गोष्टी एकमेकांना धरून राहण्यासाठी फ्रिक्शन आवश्यक असते तसं…


Saturday, September 12, 2009

एक न काढलेला फोटो

आज सकाळी फिरून परत येत होतो. पाषाण जवळ असणाऱ्या सोमेश्वरवाडी नावाच्या भागाला जो रस्ता पाषाणला जोडतो तिथे खूप सारं नवं बांधकाम सुरु आहे. एका अर्धवट बांधून झालेल्या टोलेजंग इमारतीसमोर एक सिमेंट मिक्सरच्या चाकावर एक लहान मळक्या कपड्याचं पोरगं बसलं होतं.

परफेक्ट फ्रेम होती फोटोसाठी. माझ्याकडे माझ्या नवीन फोन मधला कॅमेरा होतं. 3.2 मेगापिक्सेल. मी लगेच कॅमेरा बाहेर काढला. बरोबर त्या मुलाच्या समोर उभा राहिलो, असा की मागे सगळ्या मोठ्या इमारती दिसतील. 'भांडवलावाद्याच्या एक्सप्लॉयटेटिव' कृत्यांना हायलाईट करावं म्हटलं. फोटोग्राफीचे नियम लक्षात घेऊन फ्रेम लावण्याचा प्रयत्न केला. कॅमेरात बघत होतो तेव्हड्यात तिथे एक बाई येऊन उभी राहिली. त्या मुलाची आई असावी बहुतेक. तिच्या खांद्यावर अजून एक लहान मूल होतं. ती माझ्याकडे रागाने पाहात होती. नंतर लक्षात आला की ती गरोदर आहे. पोटात अजून एक बाळ.

माझ्या अंगावरून सर्रकन काटा आला. आपण काय करतो आहेत लक्षात आलं. नवीन कॅमेरा, पेपरमधली नोकरी करत असल्यामुळे आलेला माज क्षणात उतरला. जोसेफ पिंटो सरांचे तास, राजेंद्र महामुनी सरांचे फोटोजर्नालिझम तास आठवले. एक मैत्रिणीने 'पत्रकारितेतली मूल्यं फक्त वर्गापुरतीच असतात का?' असा विचारलेला प्रश्न आठवला. त्या गरिबीला ग्लोरिफाय करून मी माझी संवेदनेची गरिबी त्या फोटोतून लोकांना दाखवत फिरणार होतो.

आणखी एक 'फ्रेम' आता बदलावी लागणार होती...